جهان چگونه آغاز شد؟ چنین رویدادی را چگونه می توان تصور کرد؟ امروز بیشتر دانشمندان بر این عقیده اند که قراین خوبی وجود دارد که نشان می دهد گذشته جهان بسیار متفاوت بوده است و همه ماده جهان از انفجاری عظیم نشأت کرده و جهان از آن پس پیوسته انبساط یافته است.
در خیال ، زمان را تا انفجار بزرگ به عقب می بریم و چون به اندازه‌ کافی به عقب باز گردیم ـ یعنی به زمانی پیش از پیدایش کهکشانها که جهان بسی کوچکتر از حال بود ـ آنچه می بینیم گاز سوزانی از اتمها و فوقونها یعنی ذرات نور است . چون باز هم به عقب رویم، جهان همچنان انقباض می یابد، ذرات گاز به یکدیگر نزدیکتر و در نتیجه برانگیخته تر می شوند و دمایشان افزایش پیدا می کند. هر چه بیشتر به عقب رویم، گاز داغتر و سوزانتر می شود . با افزایش دمای گاز، هر چیز به ذرات تشکیل دهنده اش « ذوب » می شود. اتمها به الکترونها و هسته ها «ذوب » می شوند ؛ هسته ها به پروتونها و نوترونهای سازنده خود تجزیه می شوند و چون دما باز هم افزایش یابد پروتونها و نوترونها به کوارکها و گلوئونهایی تجزیه می شوند که آنها را تشکیل داده اند .

جهان در بیشترین دمای ممکن متشکل است از آتشگوی آغازینی از همه ذرات بنیادی. امروزه مطالعه جهان آغازین عبارتست از ساختن مدلهایی ریاضی برای این آتشگوی بر اساس نظریه های جدید ذرات کوانتومی ( ذرات بنیادی ). وقتی که در سال ۱۹۶۴ آرنو پنزیاس و رابرت ویلسن در آزمایشگاههای بل در نیوجرزی، اشعه میکروموجی باقیمانده از انفجار بزرگ را کشف کردند ، این نظریه سخت تقویت شد. به دنبال این تأیید تجربی، فیزیکدانان و اختر فیزیکدانان نظری با اطمینان به انجام محاسبات پیچیده خواص انفجار آغازین پرداختند. آنان با استفاده از قوانین شناخته شده فیزیک هسته ای محاسبه کردند که چگونه ممکن است عنصرهای شیمیایی ـ هسته های اتمی ـ از آتشگوی آغازینی متشکل از پروتونها و نوترونها بوجود آمده باشد؛ و از روی این محاسبات، فراوانی نسبی عناصر سبک نظیر ئیدروژن، هلیوم و دوتریوم را پیش بینی کردند.

این پیش بینی ها دقیقاً با فراوانیهائی که امروزه مشاهده می شود, وفق می دهد . فکر انفجار بزرگ از برکت این پیش بینیهای موفقیت بار اعتبار زیادی کسب کرد بطوری که در اوایل دهه ۱۹۷۰ بر نظریه های دیگر مربوط به پیدایش جهان چیره شد. چیزی که به «مدل متعارف انفجار بزرگ سوزان» معروف شده است نشان دهنده‌ توافق نظر عمومی جدیدی است درباره وضع جهان آغازین. فرضیه اصلی « مدل متعارف » آن است که جهان سوزان اولیه به سرعت و بطرزی یکنواخت، در حالیکه دما بطور یکنواخت کاهش پیدا می کرد، انبساط یافت.

فهرست مطالب:

فصل اول
شکل گیری ستارگان
پیش از انفجار بزرگ
ساختمان بزرگ مقیاس جهان
نظریه انفجار بزرگ
عالم در ابتدا چگونه به نظر می‌آمد
مواد تشکیل دهنده ماده تاریک
ماده معمول
سیارات
ماده عجیب
نوترینو ها
ویمپ ها
اثبات وجود ماده تاریک
خوشه های کهکشانی
جرم خوشه ها
شتاب و سرعت خوشه ها
منحنی حرکت انتقالی کهکشان ها
میزان وجود ماده تاریک
منشأ سیارات چه بوده است
ستارگان، کهکشان ها و انبساط کیهان
متراکم شدن گرانشی
قطعه قطعه شدگی متوالی
راز تولد ستارگان
آتش بازی کیهانی
چگونگی تکامل ستارگان
نحوه تشکیل ستاره
جمعیت ستارگان
نسل اول ستارگان
نسل دوم ستارگان
تکامل یک ستاره
ستارگان متغیر و رصد آنها
متغیرهای تپشی
دلتا – قیفاووسی
W- سنبله ای
RR- شلیاقی
RV- ثوری
نیمه منظم
ابرنواخترها
نواخترها
متغیرهای گرفتی
متغیر های چرخشی
نامگذاری ستارگان متغیر
رصد ستارگان متغیر
نگاهی بر نحوه ی تشکیل منظومه شمسی
کهکشانه ها چیستند
نظریه امام صادق در باره ی پیدایش جهان
فصل دوم
رشد و تحول ستارگان
تولد و مرگ ستارگان
پیدایش
زندگى
ستارگان متغیر و دوتایى
سرنوشت نهایى
محیط میان ستاره ای
ستارگان جوان
ناپایداری ها و ابرها
زندگی یک ستاره
ستارگان دوتایی نزدیک به هم
ساختار خورشید – ستارگان
خورشید
باد خورشیدی
حرکت ستارگان در کهکشان ها
پایان سیر تکاملی ستارگان
ستاره های دنباله دار و شهابها
شهاب
ستارگان دنباله دار و رگبارهای شهابی
توده سنگ و گلوله برف چرک
ستاره های دنباله دار بزرگ
ستاره دنباله دار هالی
مرگ ستارگان دنباله دار
تصور ناپذیر
واقعیتها: ستاره هالی در اعصار مختلف
مسیر دنباله دار ماخولز در آسمان طی ماه های آینده
دنباله دار LINEAR
فناوری و سفرهای فضایی
بازگشت به جو زمین
فرودهای فضایی
فرودهای آرام
مانور در فضا
مانورهای کوچک
ملاقات و الحاق فضایی
مرکز هدایت زمینی
مرکز فضایی کندی
سکوهای پرتاب
سفرهای فضایی آینده
صور فلکی
ستاره قطبی و دبها
قدر ظاهری
صلیب جنوبی
منطقه البروج
صور فلکی مهم
فصل سوم
غولها
غولهای سرخ
افزایش دمای هسته هلیوم
از ستارگان جوان تا غولهای قرمز روی نمودار H-R
جرقه هلیوم
بعد از جرقه هلیوم
نام تعدادی از غولهای سرخ
بعضی از غولهای سرخ برجسته
درون غولهای سرخ
فعل و انفعالات عناصر سبک در غولهای سرخ
تکامل غولهای سرخ
فصل چهارم
ابرنواختر ها
نو اختر
نواخترهای سریع
نواخترهای کند
V838- جاثی
v1500 – دجاجه
ابرنوستاره ها
چه اتفاقی موجب پیدایش ابرنوستاره می گردد
انفجار ابرنواختر
مشاهده ابر نواخترها
اختر نما ها
باقیمانده از انفجار
طبقه بندی انفجارهای کوکبی
اندازه احتمال منفجر شدن خورشید
حالت پیش از نو اختری ستارگان
فوق نواختران و « حالت هسته ایی» ماده
فصل پنجم
سیاه چاله ها
تاریخچه نظریه سیاه چاله
تشکیل افق رویداد
تکینگی
تضعیف گرانش
سیاه چاله زولف ندارد
آیا سیاه چاله واقعیت دارد
سیاه چاله چیست
یک سیاه چاله چگونه متولد میشود
انواع سیاه چاله ها
سیاه چاله Kerr از این قسمت ها تشکل شده است
حفره سیاه
سیاه چاله ها تا ابد فشرده نمی شوند
سیاه چاله مطلق
سیاه چاله ناچرخان
فصل ششم
کوتوله های سفید
منشأ کوتوله های سفید
کوتوله سفید
تشکیل کوتوله های سفید
سیارکهای نوزاد
ستاره های نوترونی
فصل هفتم
سرنوشت نهایی جهان
قوانین حاکم بر جهان
جهان نامرئی
معمای کهکشان حلقوی قطبی
عصر تاریکی جهان فرا می رسد
سعی در یافتن اسرار جهان
عصر تاریکی در تاریخ کیهانشناسی
تهیه تصاویر از آسمان شب به کمک کهکشان “لالا”
انتقال به سرخ
جهان ما و جهان های دیگر
آزمایشگاه کیهانی
سرنوشت نهایی جهان
موقعیت کنونی ما
سه راه برای مردن
کهکشانهای تاریک
چاله سیاه نیز همیشگی نیست
تغییرات خرد
آینده حیات وتمدن
جهانی در حال انقباض
واژگان فارسی – انگلیسی
واژ گان انگلیسی- فارسی
فهرست اسامی کسان
منابع و مآخذ